10 dagen opgesloten

We hadden het voornemen om onszelf 10 dagen volledig terug te trekken en hadden ons daarom 3 maanden geleden ingeschreven voor een meditatie cursus in India. De cursus was gebaseerd op een eeuwen oude techniek die in Myanmar bewaard was gebleven zoals hij was: geen uitzonderingen of aanpassingen aan de regels. De techniek wordt vooral gehanteerd bij de monniken in het Boeddhisme, maar kan universeel gebruikt worden. Zo’n 80 jaar geleden heeft iemand de techniek opnieuw geïntroduceerd in India en met succes. Meditatie scholen zijn als paddenstoelen uit de grond geschoten. Niet alleen in Myanmar en India, maar over de hele wereld is deze meditatie cursus nu te vinden. 

De 10 daagse cursus is volledig gratis en de organisatie leeft van donaties. Hier zit een sterk idee achter waar we later achter zijn gekomen. Tijdens de cursus ben je namelijk dankbaar voor alles wat je krijgt, het eten (de lunches waren echt heel lekker), en de accommodatie (gemiddeld en redelijk schoon voor Indische begrippen). Als je er voor zou betalen dan krijg je het idee dat je meer kan eisen en invloed kan uitoefenen en zul je alles minder waarderen. Eventuele verwachtingen hebben ze ons nu dus ontnomen. We moesten het gevoel hebben dat we geen bezit hebben (net als de monniken uit het Boeddhisme) zodat je nergens waarde aan kan hechten en een gevoel van dankbaarheid hebt voor alles wat je krijgt.

Voordat we onze ervaringen delen eerst een overzicht van het programma: 
Dag 0: aankomst en wegwijs over het terrein. Telefoons, camera’s en schrijfwaren moesten ingeleverd worden. Om 17:00 uur kregen we nog wat eten waarna we een introductie kregen waarin nogmaals duidelijk werd gevraagd of we onszelf echt over wilde geven voor 10 dagen: het terrein mochten we niet verlaten en we dienden ons aan alle regels te houden. Vanaf 19:00 ging het zwijgen in. Dat betekende dat je niemand mocht aankijken, aanraken en praten mocht al helemaal niet. Een compleet communicatie verbod dus. 

De komende dagen zouden bestaan uit: 4:00 uur ’s nachts opstaan en om 21:30 naar bed. 10,5 uur mediteren per dag. Alleen ontbijt en lunch en na 12:00 uur voor nieuwe studenten nog thee en een snack om 17:00 uur. Drie keer per dag had je een uur de tijd om te rusten.
Het idee achter de cursus in onze eigen woorden is, dat je je gedachte, “mind”, onder controle krijgt. Alles wat je namelijk doet en zegt of hoe je je voelt wordt door je mind bepaalt. We leren lopen, zwemmen, etc. maar je gedachte onder controle krijgen, daar trainen we niet voor. Daar zouden we tijdens deze cursus aan gaan werken.

De eerste drie dagen van de cursus waren vooral bedoeld om je gedachte leeg te maken. We moesten ons focussen op onze ademhaling door onze neus. De focus werd steeds nauwkeuriger. De eerste dag alleen bewustwording van de ademhaling zelf, terwijl we op dag 3 een sensatie moesten voelen. Zoals bijvoorbeeld dat de uitgaande lucht warmer is dan de ingaande lucht. Dit om je hoofd volledig leeg te maken en je concentratie te verhogen.
Vanaf dag 4 kregen we opeens de opdracht om tijdens de drie groepsmeditaties een uur lang volledig stil te zitten op ons meditatie kussen, in kleermakerszit. Een onmogelijke opdracht met heel veel pijn. Maar na iedere dag die verstreek ging het beter. Pijn is voor een groot deel namelijk ook een emotie, zoals het volgens de techniek gebracht wordt. Door de meditatie techniek geef je je hele lichaam aandacht. Je voelt de pijn wel, maar je kan je aandacht ook verleggen naar andere delen van het lichaam, waardoor de pijn steeds minder wordt en spieren soms zelf ontspande en de pijn volledig weg was. Ook als je een kriebel voelde mocht je niet bewegen. Zo hebben we onze mind getraind om niet op iedere prikkel te reageren. Zo zou je je gedachte onder controle kunnen houden en het ook kunnen doorzetten in het dagelijks leven. Iets wat je raakt (pijn) of een prikkel (kriebel) zou je na het veelvuldig beoefenen van deze techniek steeds kalmer op kunnen reageren of het zelfs voorbij je laten gaan. Niet 8 uur blijven malen over een fout die je hebt begaan, maar de fout zien, het accepteren en weer los laten. Geen verlangens of hebzucht meer overhouden, waardoor dingen ook niet meer tegen kunnen vallen, maar dat ze gaan zoals het gaat. Alle slechte en goede tijden zijn eindig, niets is blijvend en dat moet je je altijd beseffen.

Onze ervaringen:

Emma:
“De avond voordat het begon besefte ik pas echt waar we aan waren begonnen. Nog nooit gemediteerd en nu in India meteen een 10 daagse cursus beginnen. Het bed was van beton en ik voelde na de eerste nacht meteen mijn heupen. Ik had een eigen kamertje met badkamer en we konden ons met een emmertje en beker wassen. Dat waren we wel gewend in India. Net zoals de kakkerlakken die ik in mijn badkamer vond. Maar deze keer had ik beloofd me aan de regels te houden die in het klooster gelden: “Niet doden.” Ik heb toch meteen gezondigd. Ik werd er wel beter in en heb de insecten af en toe met de bezem naar buiten gewerkt. Anderen probeerde ik zwemles te geven in het toilet. Ook diegene die ik in mijn bed vond. Ik had meer huisdieren, zo ook gekko, die iedere avond netjes boven mijn bed bleef zitten. Daar heb ik me allemaal over heen kunnen zetten en was niet het ergste van de week.

De eerste dag was voor mij een hel. Zo sterk de drang om te praten en de bewustwording dat ik dat voor 10 dagen niet mocht. Het besef dat ik eigenlijk echt in een gevangenis zat. Op strikte tijden eten en alleen toegang tot beperkte paden. Ik wilde er echt dolgraag weg, maar na 1 dag vond ik het ook te vroeg en heb doorgezet. Tijdens een uur mediteren kon ik misschien mijn concentratie bij 4 ademhalingen houden en was ik de rest van de tijd echt overal mee bezig in mijn hoofd. Dag 2 ging al een stuk beter en ik voelde me al meer op mijn gemak. Tijdens dag 3 begon ik op mijn kamer liedjes te zingen ( ja ik!). Ik kwam er achter dat ik wel echt heel weinig zinnen kende, net jammer. Ik kwam die dag zelfs met mediteren zo ver dat ik af en toe in mijn lege hoofd riep: Hallo, gedachtes, ik verveel me! Mijn hoofd was echt volledig leeg! Ik had het voor elkaar en had moed voor de dagen daarna. Maar dag 4 was weer echt een tegenvaller. Door het bed had ik echt pijn in mijn heupen gekregen en nu moest ik ook nog uren in kleermakerszit blijven zitten. Ik kreeg kramp in mijn benen en heb uiteindelijk toestemming gekregen om de volgende ochtend op een stoel te mogen beginnen. Pas op dag 5 kregen we de uitleg dat we de pijn moesten accepteren en weer los moesten laten. Dat hielp, ik was me op dag 4 inderdaad volledig op de kramp aan het focussen en probeerde er alles aan te doen om het weg te laten gaan. Maar als je iets weg wilt hebben wordt het alleen maar erger en word je irritatie groter. Na dag 5 had ik het wel weer gehad en wilde ik het liefst weer weglopen. Maar wat ging ik dan doen? We hadden afgesproken dat, alleen wanneer de ander ziek zou zijn, we beiden het klooster zouden verlaten. Maar dat was niet het geval, dus dan zou Jurgen blijven (we konden niet overleggen).

Ik heb doorgezet tot dag 10 met ups en downs. Er waren veel oude (negatieve) gedachtes die naar boven kwamen. In plaats van de neiging hebben om ze weer ver terug te stoppen heb ik geleerd om ze te laten gaan. Ik ben er echt sterker van geworden en merkte dat ook tijdens de cursus. Als ik iets fout doe kan ik daar echt nog uren over blijven piekeren. Maar tijdens de cursus gooide ik bijvoorbeeld een keer de opscheplepel te hard terug in de pan en daardoor kwam er soep over iemands kleding. Ik knikte sorry en er bleef niets meer in mijn hoofd. Het was gebeurd, piekeren was niet nodig. Of een andere keer toen een supervisor mij ontzettend boos aankeek toen ik een verboden deur opende om een mug te laten ontsnappen dacht ik ook: “Het is haar probleem dat ze zichzelf kwaad maakt van binnen. Ik ben nu mooi van de mug af.” Normaal gesproken zou ik me schuldig voelen. Maar dat schuldgevoel kwam niet. Het is niet dat je nu van alle negatieve gevoelens af bent voor de rest van je leven, daarvoor moet je je hele leven blijven mediteren, maar het is wel een eye-opener, de bewustwording dat je je gedachten op deze manier onder controle krijgt. Het waren 10 hele zware dagen, maar het was het zeker waard. “

Jurgen:
“Au! De pijn in mijn benen is nu erger dan de pijn in mijn rug… pfff. Gelukkig hoor ik buiten de kraaien aankomen waardoor ik weet dat we nog maar 15 minuten stil moeten zitten. Oh wacht, ik ben weer afgedwaald met mijn gedachten. Er was uitgelegd dat je niet naar de toekomst moet fantaseren, of terug moet denken aan wat er is gebeurd in het verleden, maar alleen je lichaam moet scannen op tintelingen, warme/koude plekken, jeuk, pijn, gevoelloosheid, en alle andere sensaties die er maar op kunnen komen. Ik ga weer door met scannen van hoofd naar tenen, en weer terug. Steeds bedenken dat de sensatie die je nu voelt alleen maar tijdelijk is, en uiteindelijk weer weg gaat. Succes daarmee, want heel leuk hoor dat ze zeggen dat die pijn maar tijdelijk is, maar die rug en benen doen toch echt extreem veel pijn nu! Als ik maar even zou kunnen verzitten, dan is het allemaal weg.. 
5 minuten gaan voorbij en ik hou het niet meer. Ik ga verzitten en de pijn is even weg, de benen tintelen door het bloed dat weer gaat stromen. Nu kan ik het makkelijk vol houden die laatste 10 minuten, denk ik. Maar na een aantal dagen kom ik er achter dat als ik ga verzitten het mentaal eigenlijk alleen maar moeilijker wordt. Ik denk nu namelijk steeds, als ik maar even ga verzitten, is het weer voorbij.

Maar dan ineens bij het 4e uur stilzitten, merk ik dat mijn rug ineens compleet ontspand. De spieren vallen naar beneden, en alle pijn is weg. Wauw wat heerlijk! Vanaf toen begreep ik dat het doel was dat ik mentaal sterker zou worden, en dat je begrijpt dat een deel van de sensaties ook te beïnvloedden zijn. Pijn is zo erg als je het zelf maakt. Als ik steeds denk, au wat een rot pijn, ik hou het niet meer, ik wil dat het stopt, wat een pijn, ik ben de enige die pijn heeft, laat het stoppen, waarom doe ik dit, het is helemaal niet leuk, en ga zo maar door; dan maak je jezelf gek en gaat het alleen maar erger worden. Dat was de les die ik uit de meditatie cursus heb gehaald; het leven heeft fijne en vervelende momenten, maar weet dat alles tijdelijk is en dat het weer voorbij gaat, dus maak je niet druk.

Ik vond het bijzonder om samen met 200 anderen een uur lang compleet stil te zitten op een meditatie kussen. Het ritme en de eenvoud van het leven geven je de rust om van het moment te genieten. Zelfs dat laatste kwartier dat werd ingeluid door de kraaien was helemaal niet zo erg, want daarna hoorde je de moskee oproepen tot gebed (echt heel mooi gezang!), de treinen voorbij komen op spoor in het dorp beneden aan de berg, de koelte van de zonsondergang over je heen komen, en uiteindelijk het geschal van meditatie liederen door de speakers die de laatste 5 minuten aankondigden. Hoe gek het ook klinkt, ik kon er op het einde echt van genieten.

Het doel van de meditatie cursus: de techniek leren om daarmee jezelf te kunnen verlossen van het lijden dat we doormaken doordat we veel te veel hunkeren naar de fijne momenten, en veel te veel problemen maken van de vervelende momenten. Accepteer dat het soms fijn is, en soms vervelend. Een mooie levensles, die omhuld werd met het boeddhisme en rituelen waar ik dan weer minder mee heb. Toch was het heel bijzonder om 10 dagen samen met de Indiërs te leven, en alle kleine maniertjes mee te maken (voordringen bleven ze gewoon doen de hele tijd) en uiteraard heerlijk te eten. Een fijne manier om de cultuur te beleven. “

Na de cursus hadden we nog 4 dagen in India, in de stad Mumbai. Het was heerlijk om weer met elkaar te kunnen praten na 10 dagen zwijgen. We hadden het beide op onze eigen manier beleefd en hadden elkaar weer veel te vertellen. We hebben veel mooie en hippe restaurants en barretjes opgezocht in Mumbai en zijn nog naar de, voor ons, laatste bezienswaardigheden van India gegaan. We merkten dat we beide ontzettend vrolijk waren en eigenlijk het land echt opnieuw binnen kwamen. Je kijkt toch opeens anders naar alle dingen om je heen. We hebben India zelfs nog beter kunnen af sluiten omdat onze tassen opeens 2 dagen voor vertrek in noord India waren gespot en nog net op tijd in Mumbai aan kwamen. Alleen de ratten die in ons bed liepen waren wat minder de laatste nacht. We voelde er 1 langs ons hoofd glippen. Hebben we dat ook weer meegemaakt….